درباره اورژانس پیش بیمارستانی
سیستم اورژانس پیش بیمارستانیEMS
اورژانس پیش بیمارستانی(Emergency Medical Services) زیر مجموعه مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی می باشد.مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی متولی مدیریت سلامت در حوادث بوده و در این راستا اورژانس پیش بیمارستانی را در اختیار دارد. وظیفه اورژانس پیش بیمارستانی رسیدگی به موارد فوریتهای پزشکی و ارائه خدمات به مصدومین و بیماران اورژانسی می باشد.ساختار این سیستم در هر شهرستان شامل یک اتاق فرمان (Dispatch) و تعدادی واحدهای امدادی می باشد. اتاق فرمان فوریتهای پزشکی نقش فرماندهی سلامت حوادث را در حوزه شهرستان خود برعهده داشته و واحد فرماندهی عملیات استانی(Emergency Operation Center) نقش نظارت براتاق فرمانهای شهرستانی را دارد.
تماسهای مردمی باشماره ۱۱۵ در تمام نقاط یک شهرستان بر روی تلفنهای اتاق فرمان زنگ می خورد. پرسنل اتاق فرمان شامل: پزشک ، پرستار و اپراتور بی سیم می باشد. در زمان تماس با اتاق فرمان ،پرسنل با پرسیدن سوالاتی در مورد مشکل اصلی بیمار ، سن ، سابقه بیماریهای قبلی و... اطلاعات لازم را برای تصمیم گیری در مورد وی جمع آوری میکنند. چنانچه شرح حال ارائه شده مربوط به یک مورد فوریتهای پزشکی باشد، پس از گرفتن آدرس دقیق، نزدیک ترین واحد امدادی به محل از طریق بی سیم یا تلفن اعزام خواهد شد. در مواردی که وضعیت بیمار اورژانسی نباشد با دادن اطلاعات لازم به تماس گیرنده وی را برای انجام اقدامات لازم راهنمایی می کنند.
یک واحد امدادی اورژانس پیش بیمارستانی شامل سه جزء اصلی می باشد:
۱- پرسنل تخصصی اورژانس EMT (Technician Emergency Medical) با مدرک دانشگاهی و در رشته های مرتبط
۲- تجهیزات تخصصی ( وسایل ثابت سازی و انتقال بیمار- وسایل باز کردن و مدیریت راه هوایی – وسایل مایع درمانی -وسایل احیا قلبی ریوی و ..)
۳- وسیله نقلیه : این وسیله در اکثر واحدهای امدادی خودروی آمبولانس می باشد.وسایل نقلیه دیگر شامل بالگرد(امداد هوایی) ، موتورسیکلت(امداد موتوری) ، یا کشتی (امداد دریایی) میباشد.
در زمان اعزام واحد امدادی به محل اطلاعات لازم در مورد آدرس و شرح حال بیمار یا مصدوم حادثه از طریق بی سیم در اختیارپرسنل قرار می گیرد و کلیه زمانها در اتاف فرمان توسط اپراتور بی سیم ثبت می گردد.این زمانها شامل زمان اعزام ، زمان رسیدن به محل و زمان حرکت محل از محل می باشد.در اتاق فرمان کلیه تماسهای تلفنی و بی سیمی از طریق سیستم ضبط مکالمات با درج تاریخ و زمان دقیق ثبت می گردد.
زمانیکه واحد امدادی به محل رسید، اقدام به گرفتن شرح حال بیمار و انجام معاینه فوری می نماید. پس از معاینه در صورت نیاز اقدام به ارائه خدمات فوری شامل: باز کردن راه هوایی بیمار و اکسیژن رسانی، کنترل خونریزی،ثابت سازی اندامها ، احیاء قلبی ریوی، رگ گیری و شروع مایع درمانی می نماید.
پس از انجام اقدامات فوری، شرح حال بیمار از طریق تلفن یا بی سیم به اطلاع پزشک اتاق فرمان رسانده شده و پزشک درخصوص نوع مراقبت و داروهای مصرفی پرسنل را راهنمایی می کند.
تصمیم گیری در مورد اینکه بیمار به کدام مرکز درمانی انتقال داده شود برعهده اتاق فرمان میباشد. ملاکهای اتاق فرمان برای انتخاب نوع مرکز درمانی شامل : فاصله مرکز درمانی از محل حادثه ، مشکل بیمار و وضعیت فعلی وی از نظر بدحال بودن و نوع خدمات قابل ارائه در مرکز درمانی مورد نظر می باشد.بطور مثال در بسیاری از موارد بیمار به یک مرکز درمانی نزدیک است که در حال حاضر نوع خدمت لازم را ارائه نمی کند و یا تخت خالی در اورژانس ندارد که در این صورت بیمار توسط واحد امدادی به مرکز درمانی دیگری که در اولویت قرار دارد انتقال داده می شود.
زمانیکه بیماربه داخل آمبولانس انتقال داده شد اقدامات تکمیلی از جمله معاینه کامل و گرفتن شرح حال تکمیلی انجام می شود. در مسیر انتقال بیمار به مرکز درمانی علایم حیاتی بیمار تحت نظر بوده و در صورت نیاز ، اقدامات درمانی تکمیلی برای وی انجام می پذیرد.زمانیکه واحد امدادی به مرکز درمانی رسید بیمار را به پزشک یا مسئول اورژانس تحویل می دهد و در اینجا ماموریت این واحد امدادی به پایان می رسد.
پزشک اتاق فرمان: (پزشک راهنما)
هر سیستم EMS باید دارای یک پزشک راهنما(Medical director) باشد.این راهنما پزشکی است که از نظر قانونی مسئول تمام جنبه های بالینی و مراقبت از بیمار در سیستم است.اقدامات پزشکی پیش بیمارستانی که توسط افراد غیر پزشک ارائه می شود با اجازه این پزشک راهنما صورت می گیرد.پرسنل حاضر در واحدهای امدادی از طریق بی سیم و تلفن با پزشک راهنما در تماس هستند و دستورات لازم به آنها داده می شود.ضمنا پزشک اتاق فرمان در صورت نیاز به مشاوره و راهنمایی تماسهای مردمی جوابگو خواهد بود. دستورات صادره از طریق پزشک اتاق فرمان به دو دسته تقسیم می شود:
۱- دستورات پزشکی تلفنی یا On-line medical director
۲- دستورات پزشکی جاری یا Off-line medical director این دستورات معمولا از قبل تهیه شده و مانند پروتکل هایی در اختیار پرسنل قرار می گیرد.
تاریخچه اورژانس پیش بیمارستانی
حدود ۴۰۰۰تا ۵۰۰۰ سال پیش ، انجمن نیکوکاران لوح نوشته هایی از نخستین اسناد پزشکی تهیه نمودند.این لوح ها مشابه با پروتکل های امروزی EMS حاوی دستورهای مرحله به مرحله برای مراقبت از بیمار بر اساس توصیف علایم او و دستوراتی برای تهیه و استفاده از داروها بوده است.در سال ۱۸۶۲ ، اپیدمیولوژیستی بنام ادوین اسمیت ، نسخه پاپیروسی خریداری نمود که مربوط به ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد بوده است که .این نسخه حاوی چهل و هشت مورد پزشکی همراه با اطلاعاتی بوده است که با الگوی از سر تا پا و بر حسب شدت مشخص شده بودند.ترتیب اطلاعات در این نسخه با روند ارزیابی بیمار در حال حاضر شباهت زیادی داشت.در بخشی از این نسخه ها با عنوان "کتاب زخم ها"درمان صدماتی مانند شکستگی ها و جابجایی ها توضیح داده شده بود.
قرن هیجدهم و نوزدهم:
در جریان جنگهای ناپلئونی در اوایل قرن نوزدهم، رئیس جراحان ناپلئون بنام جین لاری" آمبولانس پرنده" یا ambulance volante را تشکیل داد که بر انجام جراحی اورژانسی در نزدیکی محل جنگ تاکید داشت.گرچه این آمبولانس
چیزی بیش از یک گاری اسبی پوشش دار نبود اما نام لاری بعنوان تشکیل دهنده نخستین
سیستم پیش بیمارستانی که از تریاژ(اولویت بندی مصدومین) و نقل و انتقال استفاده نمود، ثبت شد.
در فاصله ۱۸۶۱ و ۱۸۶۵ در جریان جنگ تمدن در ایالت متحده ، پرستاری بنام کلارا بارتون کارهماهنگی مراقبت از بیماران و افرادآسیب دیده را بر عهده داشت.علیرغم عدم توافق رهبران ارتش او بر حضور در خط مقدم ، جایی که مردان زخمی از نبود ساده ترین توجهات پزشکی در رنج بوده و اغلب می مردند ، اصرار داشت .او روند تریاژ و انتقال سربازان را به بیمارستان های موقت در خانه ها ، کلیساها و طویله های مجاور ، خارج از صحنه جنگ ، سازماندهی نمود.نخستین سرویس آمبولانس شهری نیز حدوداً در همان زمان (۱۸۶۵) در سینسیناتی اوهایو شکل گرفت .چهار سال بعد در سال ۱۸۶۹ سرویس آمبولانس دپارتمان، دپارتمان سلامت شهر نیویورک در خارج از بیمارستان بلوو شروع بکار کرد.هر دو مورد از این آمبولانس ها شامل درشکه های اسبی بوده که به طور خاصی طراحی شده و حامل پزشکانی با اطلاعات در زمینه های مختلف بیمارستانی بود.
قرن بیستم:
در جنگ جهانی اول، زمان متوسط ۱۸ ساعت برای تخلیه سربازان با مرگ و میر بالای آنها همراه بوده است. در نتیجه در جنگ جهانی دوم سیستمی طراحی شد که در آن آمبولانس های جنگی سربازان را از خط مقدم به بخش ارائه مراقبتهای بیشتر منتقل می کردند.البته بسیاری از این بخش ها از محل جنگ خیلی دور بودند و این خود باعث تاخیر شدید در مراقبت از بیمار می شد. در بسیاری از موارد، از زمان ایجاد آسیب تا انجام جراحی سرنوشت ساز، چندین روز طول می کشید.
طی جنگ کره و ویتنام ، پیشرفت های زیادی در زمینه سیستم توزیع مراقبت از بیماران صورت گرفت.سربازان زخمی در محل جنگ و در زمان وقوع صدمه تحت درمان قرار گرفته و برای جراحی اصلی و با هلی کوپتر به بیمارستان منتقل شدند.این کار در ویتنام اغلب در عرض ۱۰ تا ۲۰ دقیقه صورت می گرفت.پس از تثبت وضعیت بیمار و امکان حرکت دادن او (عموما در عرض ۲۴ تا ۴۸ ساعت) به منظور درمان بیشتر،بیمار را توسط جت به پایگاه نیروی هوایی کلارک در فیلیپین منتقل می نمودند.کاهش زمان لازم برای دریافت مراقبتهای تعیین کننده در کنار پیشرفت در زمینه روشهای پزشکی ، مرگ و میر را تاحد قابل ملاحظه ای کاهش داد.کلاً پیشرفتهای مهم در زمینه مراقبت در ترومادر هنگام جنگ روی داد.
تا اوایل دهه ۱۹۶۰ خدمات و مراقبت آمبولانس اورژانس در ایالات متحده تفاوت گسترده ای داشت.در برخی نقاط ، مراقبت را گروهانهای کمکهای اولیه پیشرفته و آموزش دیده دارای آمبولانس مدرن و مجهز انجام می دادند.در تعداد اندکی از مناطق شهری ، خدمات آمبولانس بیمارستانی دارای کارکنان انترن و کادرهای پزشکی مراقبتهای اولیه وجود داشت. در مناطق زیادی ، تنها مراقبت اورژانس و خدمات آمبولانس را مراکز محلی برگزاری مجلس ختم با استفاده از نعش کش هایی انجام می دادندکه با تغییر شکل برای حمل برانکار به جای آمبولانس به کار می رفتند.در سایر مناطق ،پلیس یا آتش نشانی از وانت های مسقف دارای برانکار و جعبه کمکهای اولیه استفاده می کردند.کارکنان آنها هم اکثراً یک راننده و یک فرد دارای آموزش متوسط کمکهای اولیه بودند.در مناطق اندکی نیز برای جابجایی بیمار ، آمبولانس خصوصی با همان تعداد کارکنان وجود داشت که وظیفه اصلی آنها انتقال بیمار به بیمارستان بود.
تا اوخر دهه ۱۹۶۰ ، تعداد کمی از ایالتهای آمریکا از مراقبتهای اورژانس پیش بیمارستانی شهری برخوردار بودند.اقدامات ابتدایی و ناشیانه ، متصدیان آمبولانس ، آموزش ندیده و تجهیزات حداقل بوده است.توصیه های درمانی در دسترس نبوده و تنها رابطه متقابل بین پزشکان و پرسنل EMS در مرکز تحویل گیرنده صورت می گرفته است.
سرانجام وقتی هزینه ها و تقاضا برای سرویس های بیشتر ، بسیاری از آمبولانس های وابسته به بنگاههای کفن و دفن را مجبور به کنار کشیدن نمود ، دپارتمان آتش نشانی و نیروی پلیس متوجه دند که باید سرویس آمبولانس ارئه دهند.در بسیاری از مناطق ، سرویس های آمبولانس داوطلب ، متشکل از آزانسهای محلی و مستقل ارائه دهنده مراقبت پیش بیمارستانی تشکیل شد.
سیستم EMS بصورت امروزی با انتشار گزارش " مرگ و ناتوانی در اثر حادثه، بیماری فراموش شده جامعه امروزی" در سال۱۹۶۶ آغاز شد.این گزارش که حاصل کار مشترک انجمن های تروما و شوک آکادمی ملی علوم یا انجمن تحقیقاتی ملی بود، عدم کفایت جدی مراقبت و انتقال اورژانس پیش بیمارستانی در مناطق مختلف بر کنگره و مردم آشکار شد.در نتیجه کنگره دو اداه فدرال را مسئول رسیدگی به این موضوعات کرد.اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه (NHTSA) از DOT یا همان دپارتمان حمل و نقل ، با قانون امنیت بزرگراه مصوب ۱۹۶۶ و اداره خدمات بهداری و بهزیستی ، با قانون پزشکی اورژانس مصوب ۱۹۷۳ منابع مالی و برنامه های مربوط به ارتقای سیستمهای مراقبت اورژانس پیش بیمارستانی را تهیه کردند.
DOT در اوایل دهه ۱۹۷۰، اولین برنامه درسی استاندارد ملی را به عنوان راهنمای آموزشی EMT های پایه (Intermediate EMT) چاپ و منتشر کرد.آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا برای حمایت از دوره EMT، اولین درسنامه پرسنل اورژانس با موضوع انتقال و مراقبت اورژانس افراد بیمار و مصدوم را در سال ۱۹۷۱ چاپ و منتشر کرد.در اواخر ۱۹۷۰ و اوایل ۱۹۸۰، DOT برنامه آموزش استاندارد ملی برای آموزش پارامدیک را توصیه کرد و بخشی از دوره را به آموزش EMT-I ها اختصاص داد.
در سال ۱۹۸۸ برنامه ارزیابی EMS در سطح ایالت ها توسط اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه تدوین شد.این برنامه عناصر لازم برای تمام سیستمهای اورژانس پیس بیمارستانی را معرفی نمود.این موارد بطور خلاصه عبارتند از :
۱- سیاست و قانونگذاری
۲- مدیریت منابع
۳- آموزش و منابع انسانی
۴- حمل و نقل
۵- ارتباطات
۶- سیستم های تروما
۷- آموزش و اطلاع رسانی عمومی
۸- دستورات پزشکی
۹- سیستم ارزیابی