تاریخچه روابط عمومی

تاریخچه روابط عمومی

برای نخستین بار در سال ۱۹۰۶ میلادی « آی وی لی » که خبرنگار روزنامه بود اولین دفتر روابط عمومی را در نیویورک تأسیس کرد . وی در نخستین اقدام خود با صدور اعلامیه ای به نام « اعلامیه اصول » هدف عمده روابط عمومی را اطلاع رسانی به مردم عنوان و تأکید کرد که هدف آن تبلیغات تجاری نیست .

روابط عمومی در ایران

نخستین واحد روابط عمومی در ایران در سال ۱۳۳۰ توسط دکتر حمید نطقی پدر روابط عمومی ایران در شرکت نفت راه اندازی شد .

تعاریف روابط عمومی

- اسکات ام کاتلیپ صاحبنظر روابط عمومی در جهان : روابط عمومی ، اداره کردن وظایف ، شناسایی و ایجاد حفظ و نگهداری روابط مطلوب و حسنه بین سازمان و جامعه است ، جامعه ای که توفیق و ناکامی یک سازمان به آن وابسته است .

- ادوارد برنیز از بنیانگذاران رشته روابط عمومی : روابط عمومی عبارت است از دادن اطلاعات به مردم و تلاشهای ترغیبی به منظور تغییر گرایش ها و رفتار مردم و کوشش برای همبسته ساختن نگرش ها و اقدامات یک مؤسسه با مخاطبان خود و متقابلاً نگرش ها و اقدامات مخاطبان با مؤسسه

تعریف کامل روابط عمومی

روابط عمومی مجموعه ای از عملیات ارتباطی آگاهانه مبتنی بر برنامه و تحقیق است که با استفاده از شیوه های علمی و هنری به دنبال ارتباط با مردم و اطلاع یابی از نظرهای آنان ، تجزیه و تحلیل گرایش های مخاطبان و افکار عمومی به منظور گفتگو با آنان برای رسیدن به تفاهم با کاربرد روش ها و ابزارهای ارتباطی نوشتاری ، گفتاری ، دیداری و شنیداری است .

وظایف روابط عمومی

مهمترین وظیفه روابط عمومی ، شناخت افکار عمومی و نفوذ در آن برای جلب رضایت افکار عمومی از سازمان است .

الف) ارتباطات درون و برون سازمانی

ب) امور فرهنگی و نمایشگاهها

ج) انتشارات

د) سنجش افکار عمومی

و ) آموزش ، پژوهش و برنامه ریزی

اصول برنامه ریزی در روابط عمومی

۱- شناسایی مخاطبان

۲- تعیین اهداف روابط عمومی براساس اهداف مؤسسه

۳- تعیین پیام های روابط عمومی

۴- تهیه پیش نویس برنامه و مشورت با مسئولان

کارکردهای کلان روابط عمومی

-        جلب مشارکت مردمی

-         ایجاد همدلی

-         کمک به تحقق جامعه مدنی

ویژگیهای روابط عمومی مطلوب

-        توجه به اصول اخلاقی

-         توجه به روابط عمومی داخلی

-         توجه به رهبران فکری

-         ارتباط با رسانه ها

-         مشاوره مدیریت

-         اطلاع یابی

-         ارتباط مردمی

-         مدیریت علمی

-        توجه به بازخورد

ویژگیهای کارشناس روابط عمومی

-        مهارتهای علمی

-         احساس مسئولیت اخلاقی

-         آگاهی از سازمان

-         آگاهی از جامعه

-         نوآوری و خلاقیت

-         آشنایی با علوم اجتماعی و روزنامه نگاری

-         قدرت نویسندگی

-         گوش دادن مؤثر و همدلی

-         ایمان به حقانیت مخاطب

وجوه افتراق روابط عمومی و تبلیغات

روابط عمومی و تبلیغات دو مقوله جدا از هم هستند و از نظر هدف ، شیوه ، ماهیت ، الگوی ارتباطی ، توجه به موازین اخلاقی و نقش مخاطب تفاوت فاحشی دارند .

روابط عمومی در پی ارتباط دو سویه با مخاطب است و مخاطب در آن با آگاهی کامل ایفای نقش می کند . روابط عمومی صرفاً به دنبال اطلاع رسانی نیست بلکه فرایند اطلاع یابی را نیز باید دنبال کند .

اما در تبلیغ ، یکسویه بودن ارتباط مبلغ با مخاطب ، توجه صرف به منافع مؤسسه یا مبلغ ، دستکاری اطلاعات ، تحمیل عقاید به مخاطب و مشروعیت استفاده از راهها و ابزارهای مختلف برای رسیدن به هدف مد نظر است . باید اضافه کرد در تبلیغات غرایز طبیعی مورد هدف است ولی در روابط عمومی ، هدف عقلانیت ارتباطی بوده و غایت فعالیتهای روابط عمومی ، آگاهی بخشی به مخاطب و دستیابی به اجماع و نظر مشترک ضمن گفتگو و بحث استدلالی و بهره گیری از دیدگاههای مخاطب است .

باتوجه به اینکه تبلیغات در پی ارتباط یکسویه و متکلم وحده بودن است بهتر است به جای تبلیغات از امور فرهنگی استفاده کرد .

ویژگی یک نوشته مطلوب در روابط عمومی

-        اصل مخاطب شناسی

-         اصل زمان و مکان

-         انتقال سریع پیام

-         جامعیت

-         روشنی و صراحت

-         درست نویسی و نگارش مناسب

-         توازن

-         وحدت موضوع

-         سلامت قلم

-         نظم و ترتیب و طبقه بندی مناسب مباحث نوشته

-         انتخاب سبک مناسب

ارتباطات نوشتاری در روابط عمومی

-        مکاتبات اداری ( نامه ، گزارش اداری )

-        مقاله نویسی

-        گزارش نویسی برای مطبوعات

-        خبرنویسی

-        مصاحبه

-        پاسخگویی به رسانه ها ( تکذیب ، توضیح ، اصلاح ، تأیید )

-        متون خاص ( سخنرانی ، متن آگهی ، گزارش آگهی ، بروشور ، کاتالوگ ، تبریک و تسلیت )

روابط عمومی چیست ؟

روابط عمومی ها باید همه آنچه را که می توان گفت در اختیار مردم بگذارند . به نظر من روابط عمومی ها باید مشخص کنند انتظار مردم و دستگاهها از آنان چیست . باید با مردم صادقانه رفتار شود و با زبان فریب با آنها رفتار نشود یعنی باید صادقانه ، دور از اغراق و بدون قصد سرگرم کردن مردم ، با آنها ارتباط برقرار کرد .« مقام معظم رهبری »

اگر بخواهیم روابط عمومی را به صورت لغوی معنی نمائیم روابط عمومی از دو بخش روابط ( ارتباط ) و عمومی ( عامه ) تشکیل شده است . ارتباط یعنی ربط دادن ، بستن ، علاقه ، پیوستگی و پیوند چیزی به چیزی .

اما در علوم ارتباطات جایگزین لغت Çommunication است که مفاهیم گوناگونی ازقبیل انتقال و انتشار اندیشه ها و آگاهی ، اشتراک فکری و همکاری عمومی در بر می گیرد .در تعریف « عامه » باید گفت یک مؤسسه یا سازمان با گروههای مختلفی سروکار دارد . این گروهها را که در زمینه های مختلف با یک سازمان سروکار دارند عامه گویند .

در تعریف واژه روابط عمومی می توان گفت :

روابط عمومی واژه ای است که تاکنون تعاریف مختلفی از سوی صاحب نظران و کارشناسان این علم از آن بیان گردیده است بالغ بر سیصد تعریف از این واژه وجود دارد که به برخی از آنان در این مقوله اشاره می کنیم .

پدر علم روابط عمومی ایران دکتر حمید نطقی در کتاب مدیریت روابط عمومی می گوید : روابط عمومی آن دسته از اعمال مدیریتی است که با کمک آن برخورد و رفتار عامه را می سنجد و در نتیجه خط مشی ها و طرز عمل فرد یا سازمان را به صورتی که متضمن منافع عامه و فرد با سازمان مزبور باشد تعیین و برنامه عملی و فعالیت ارتباطی خود را به منظور حصول حسن تفاهم و قبول جامعه طرح می کند.در تعریفی دیگر روابط عمومی را ایجاد حسن تفاهم و قبول عامه ، با استفاده از قواعد و اصول اجتماعی می دانند .

رکس هارلو از پیش کسوتان روابط عمومی جهان می گوید:روابط عمومی عبارت است از دانشی که بوسیله آن ، سازمانها آگاهانه می کوشند به مسئولیت اجتماعی خویش عمل نمایند تا بتوانند تفاهم و پشتیبانی کسانی را که برای مؤسسه اهمیت دارند بدست آورند .

در گردهمایی جهانی انجمن روابط عمومی اینگونه تعریف می شود که روابط عمومی هنر و علم اجتماعی تحلیل روشها ، پیش بینی پیامدهای آنها ، مشورت دادن به رهبران سازمان و انجام طراحی برنامه های عملی است که در خدمت علایق سازمان و مخاطبانش باشد و تعاریف مشابه دیگری از این دست ، که در همه این تعاریف به چند واژه مشترک برمی خوریم که شامل :

۱- فعالیت روابط عمومی یک تلاش و اقدام آگاهانه است . یعنی عملی است که از پیش باید بررسی - تحلیل و تفسیر و طراحی شود . عجولانه و شتاب زده نیست .

۲- روابط عمومی هنر و علم است که درون و برون سازمان را به همه پیوند می دهد .

۳- اقدامات روابط عمومی مؤثر ، از اقدامات قابل اجرا و عملی باتوجه به محدودیتهای سازمان تشکیل می شود .

۴- فعالیت روابط عمومی براساس ارتباط دو جانبه متکی است یعنی مدیران را در جریان افکار عمومی قرار می دهد و نظرات مشورتی خود را که متکی بر دانش تخصصی و تجربه است به آنها ارائه می نماید و متعاقباً نظرات و  برنامه های مدیران را به اطلاع مخاطبان می رساند.

۵- روابط عمومی زمانی موفق است که از سوی مدیران ارشد و سیاست گذاران سازمان پذیرفته شود و مورد قبول و باور باشد .

مدیران سازمان چنانچه بپذیرند که بخشی از وظایف آنها ، برقراری ارتباط با گروههای داخلی و خارجی سازمان است و روابط عمومی چنین وظیفه ای را از سوی آنها به انجام می رساند در قبول و پذیرش روابط عمومی و بها دادن به آن ودر اختیار گذاشتن امکانات مادی و معنوی دریغ نخواهند کرد .

مخاطبان دانشگاه علوم پزشکی چه کسانی هستند ؟

شناخت مخاطب ، اساس کار روابط عمومی برای برقراری ارتباط و تبادل و تعامل افکار و اندیشه است وظیفه یک روابط عمومی کارآمد این است که با ابزارها و شیوه های مختلف پژوهشی و افکار سنجی مخاطبان واقعی سازمانش را شناسایی کند و به نیازهای آنان در ارتباط با دستگاهش پی ببرد و ارتباط تنگاتنگی بین مسئولان دستگاه و مخاطبان برقرار کند .

در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی طیف گسترده ای از مخاطبان عام  و خاص وجود دارد که شامل اساتید - محققین -- کارکنان و دانشجویان و مردم می باشد.

لذا باتوجه به گستردگی مخاطبان نقش روابط عمومی برای اطلاع یابی و اطلاع رسانی به هنگام و ایجاد بستر تفاهم و اعتماد متقابل و جلب مشارکت همه جانبه مخاطبین در راستای پیشبرد سیاستها و برنامه های آموزشی - درمانی و بهداشتی دانشگاه حائز اهمیت است . لذا باید هم از نیروهای کافی کارآمد برخوردار باشد و هم اعتبارات خاص و مناسب خود را دریافت نماید .