خدمات
ICSI
ICSIمخفف کلمه Intra Cytoplasmic Sperm Injection است که ترجمه فارسی آن تزریق درون سیتوپلاسمی اسپرم است. I و IVF مانند IUI از روشهای کمک باروری (ART) هستند ولی برخلاف آییوآی که در آن اسپرمهای مرد توسط لولهای وارد رحم خانم میشوند، در IVF و ICSI تخمک خانم با اسپرم مرد در خارج از بدن و در محیط آزمایشگاه باهم ترکیبشده و پس از لقاح، جنین حاصله در داخل رحم خانم گذاشته میشود. تفاوت IVF و ICSI در نحوه لقاح یافتن تخمک است. در IVF اسپرم در معرض تخمک قرار داده میشود تا خودش وارد تخمک شود درحالیکه در ICSI اسپرم با سوزن مخصوص به داخل تخمک تزریق میشود.
بهطورکلی میتوان عمل ICSI را به پنج مرحله تقسیم کرد:
مرحله اول: تحریک تخمدان
مرحله دوم: جمعآوری تخمکها
مرحله سوم: تهیه و آمادهسازی اسپرم
مرحله چهارم: لقاح و رشد جنین در محیط آزمایشگاه
مرحله پنجم: انتقال جنین به داخل رحم
تحریک تخمدان ها: در حالت طبیعی در هر سیکل قاعدگی تعدادی از فولیکولهای تخمدان شروع به رشد کرده ولی در مسیر رشد، تنها یکی از فولیکولها به مرحله بلوغ کامل رسیده و در فرآیند تخمکگذاری از تخمدان رها میشود و بقیه در این مسیر تحلیل رفته و از بین میروند. ولی با تجویز داروهای باروری تعداد بیشتری از فولیکولهای تخمدان رشد یافته و به بلوغ نهایی میرسند و زمینه برای جمعآوری تعداد تخمک بیشتر فراهم میآید. با افزایش تعداد تخمکهای جمعآوریشده تعداد جنینهای حاصل افزایشیافته و درنهایت شانس باروری افزایش مییابد. برای تحریک تخمدانها از هورمونهای مختلفی بهصورت دارو استفاده میشود تا چندین فولیکول در تخمدان بالغ شوند. فولیکولها کیسههای پر از مایعی در تخمدان هستند که تخمک در آن رشد میکند و بالغ میشود. تحریک تخمدان با استفاده از هورمون تحریککننده فولیکولی (FSH) انجام میشود که بهشکل خوراکی و یا تزریقی به بیمار داده میشود. داروهای تحریک تخمکگذاری در پروتکلهای مختلفی به بیماران داده میشود که این پروتکلها بر اساس سن و وضعیت بیمار متفاوت است، این داروها ممکن است بهتنهایی یا در ترکیب باهم استفاده گردند. به طور کلی، برای بدست آوردن تعداد بیشتر تخمک، داروهای تحریک تخمدان تزریق می شوند و میزان تحریک تخمدان از طریق بررسی سطح هورمون های زن و وضعیت تخمدان ها و فولیکول ها بوسیله سونوگرافی انجام می شود. زمانی که در فرآیند تحریک تخمدان، حداقل دو فولیکول بزرگتر از 18 میلی متر در سونوگرافی رویت شد، آمپول HCG به عنوان محرک تخمک گذاری تزریق می شود و حدود 34-36 ساعت بعد از تزریق، عمل پانکچر (برداشتن تخمک) انجام می شود.
جمع آوری تخمک ها:
پس از هورمون درمانی، گرفتن تخمک (عمل پانکچر) است. با تحریک تخمکگذاری تخمدانها بزرگشده و معمولاً در نزدیکی دیواره واژن قرار میگیرند. این امر کمک میکند که پزشک تحت بیهوشی عمومی یا موضعی از طریق دیواره واژن تخمکها را از تخمدان جمعآوری نماید. عمل پانکچر غالباً با کمک مشاهدات سونوگرافی از طریق واژن (مهبل) انجام میشود. در این روش از مسیر واژینال با سوراخ کردن فولیکولها، محتوای آنها که تخمک و مایع فولیکولی است خارج میگردد. پزشک درحالیکه وضعیت تخمدان را در صفحه تلویزیونی سونوگرافی تحت نظر دارد یک سوزن بلند را از طریق واژن وارد تخمدان نموده و تخمکها را بهوسیله پمپ مکش جمعآوری مینماید.
آماده سازی نمونه اسپرم:
همسر خانم در روز عمل پانکچر، باید نمونه اسپرم را در یک ظرف پلاستیکی استریل جمع آوری کند. گاها نیاز به دو مرحله نمونه گیری به فاصله زمانی با نظر پزشک می باشد. در این مرحله، به منظور دست یابی به اسپرم های زنده و مناسب در نمونه، فرآیند شستشو و آماده ساز ی نمونه انجام و اسپرم ها با بالاتریت کیفیت برای لقاح آماده می شود.
لقاح و رشد جنین در آزمایشگاه
در روش ICSI ابتدا سلولهای دور تخمک به کمک آنزیم جدا میشود، سپس اسپرم با سوزن مخصوص با کمک میکروسکوپهای بسیار پیشرفته به داخل تخمک تزریق میشود. در روش IVF اسپرمها و تخمکها در مجاورت یکدیگر در محیطهای کشت جنین در انکوباتور CO2 که شرایطی مانند رحم مادر فراهم میکند، در دمای ۳۷ درجه سانتیگراد قرار میگیرند تا اسپرم خودش وارد تخمک شده و آن را بارور کند. به تخمک لقاح یافته، جنین گفته میشود. جنین تکسلولی شروع به تقسیم میکند و در روز سوم پس از لقاح، جنین هشت سلولی به وجود می آید. تشکیل شدن جنین و تعداد و کیفیت آنها بستگی به تعداد و کیفیت تخمک و اسپرم دارد.
انتقال جنین به داخل رحم
این مرحله روش پیچیدهای نیست و بدون بیهوشی هم انجام میشود. در این روش جنینها در یک وسیله لولهای شکل نازک قرار میگیرند و از مسیر واژینال به رحم منتقل میشوند. جهت افزایش شانس بارداری، بیش از یک جنین درون رحم قرار داده میشود (معمولا 2 جنین) که این رویکرد گاه منجر به چندقلوزایی میگردد. بروز چندقلوزایی به سن مادر (در زنان جوانتر احتمال چندقلوزایی بیشتر است) و تعداد جنینهای انتقالیافته بستگی دارد. معمولاً فرد دو ساعت بعد از انتقال جنین از مراکز درمانی مرخص میشود. در بیشتر مراکز به افراد توصیه میشود طی سه تا چهار روز پس از انجام عمل فعالیت شدید که منجر به خستگی مفرط شود نداشته باشند، در منزل استراحت نسبی داشته، از انجام فعالیتهای سنگین خودداری کرده و ترجیحاً از توالت فرنگی استفاده نمایند. پس از گذشت 15 تا 17 روز از انتقال جنین، مقدار هورمون HCG موجود در خون بیمار اندازهگیری میشود، افزایش این هورمون اولین نشانهی بارداری است.
IUI
IUI یا Intra Uterine Insemination به معنی تلقیح داخل رحمی اسپرم و یکی از روشهای کمک باروری می باشد. IUI به تنهایی یا به همراه تحریک تخمدانی برای درمان انواع مختلفی از نازایی بکار برده می شود. از کاربردهای IUI می توان به درمان نازایی به علل زیر اشاره کرد:
- نازایی بدلیل فاکتور مردانه
- نازایی بدون علت (توجیه نشده)
- نازایی بعلت وجود مشکلات لوله های رحمی که مانع رسیدن تخمک ها از طریق لوله های رحمی به رحم می شود.
- نازایی به علت اختلالات تخمک گذاری
- نازایی بعلت مشکلات دهانه رحم
- نازایی در اندومتریوز خفیف
نحوه انجام IUI
24 الی 36 ساعت پس از تزریق آمپول HCG بهترین زمان تلقیح در این روش است. نمونه اسپرم دریافت شده از همسر بیمار، شسته شده و مستقیما در داخل رحم قرار داده می شود تا اسپرم ها در نزدیک ترین موقعیت به تخمک قرار گیرند.
این روش نیازی به بیهوشی ندارد مگر در موارد محدود شامل واژینسنمو و عدم همکاری بیمار در معاینه. در هنگام IUI بیمار بر روی تخت معاینه دراز می کشد و اسپکولوم داخل واژن به منظور رویت سرویکس قرار دادهمی شود، سپس اسپرم های شسته و آماده شده، با کمک کاتتر قابل انعطاف در داخل رحم قرار داده می شود.
میزان موفقیت در IUI با توجه به عوامل مؤثر ذکرشده، در حدود 20% در هر سیکل درمان است. موفقیت این عمل به عوامل متعددی بستگی دارد. در مواردی که تعداد و کیفیت اسپرمهای مرد مناسب باشد، درصد موفقیت پس از استفاده از این روش بسیار بالاتر از افرادی است که به علت تعداد کم اسپرم ناچار به انجام این عمل میگردند. از طرفی بیماریهای زنان هم نقش مهمی در میزان موفقیت ایفا مینماید. سن زن و شرایط فیزیولوژیکی او در این زمینه نقش مؤثری دارد. بهطور مثال اگر زن بیشتر از ۳۵ سال داشته باشد احتمال بارداری با این روش به طرز چشمگیری کاهش مییابد.
اعمال جراحی مردان
ناباروری در مردان در حدود ۴۰ درصد از موارد ناباروری را تشکیل داده و بیشتر به اشکال در تعداد، میزان حرکت و فرم اسپرم و یا ناهنجاریهای ساختاری مادرزادی یا اکتسابی دستگاه تناسلی بازمیگردد. در اغلب موارد با شناسایی علت ناباروری مردان و با استفاده از روشهای نوین درمانی موجود این مشکلات برطرف خواهند شد. این مرکز با ارائه خدمات گسترده درزمینه جراحیهای تخصصی مردان، پس از شناسایی علت ناباروری قدم بزرگی در جهت درمان آن نیز برداشته است.
Micro TESE
TESE و PESA
استحصال اسپرم از بافت بیضه و اپیدیدیم (TESA / PESA)
تسه و میکروتسه (Testicular Sperm Extraction - Microsurgical Testicular Sperm Extraction)
تسه (TESE)
به استخراج اسپرم از بافت بیضه Testicular Sperm Extraction) TESE) گفته میشود که عموماً در مردان آزواسپرم انجام میگیرد. در اینگونه موارد از بافت بیضه تکهبرداری شده و در صورت وجود اسپرم در این بافت، فرد کاندید درمان ART به روش میکرواینجکشن میگردد. در این روش، بیوپسی یا تکهبرداری بیضه با بیحسی موضعی انجام میشود و بافت خارج شده در آزمایشگاه جنینشناسی موردبررسی قرار میگیرد. چنانچه پس از بررسی دقیق بافت بیضه، اسپرم زنده با کیفیت و مناسب وجود داشته باشد، از این اسپرمها برای عمل لقاح آزمایشگاهی (تزریق میکروسکوپی اسپرم به داخل تخمک یا میکرواینجکشن) استفاده میشود.
میکروتسه (Microsurgical-TESE)
در این روش بافت بیضهها توسط میکروسکوپ چشمی بررسی شده و با استفاده از بزرگنمایی ایجاد شده، از توبولهای بیضه نمونه گرفته میشود. این روش شانس بهدست آوردن اسپرم را در افرادی که اختلال اسپرم سازی شدید دارند بهطور قابلتوجهی افزایش میدهد.
فریز تخمک و اسپرم
هیستروسکوپی و لاپاراسکوپی
مرکز درمان و تشخیص ناباروری شکوفه با داشتن امکانات و تجهیزات پیشرفته توسط فلوشیپ ناباروری عمل هیستروسکوپی و لاپاروسکوپی انجام می پذیرد
هیستروسکوپی چیست؟
رحم قسمتی از دستگاه تناسلی خانم است که مهمترین نقش را در باروری ایفا میکند و محل اصلی نگهداری و تغذیه جنین در زمان بارداری است. برخی از مشکلات رحم مانند پولیپ اندومتر، فیبروم ساب موکوزال، سپتوم رحم و چسبندگی داخل رحم روند لانه گزینی جنین را دچار اشکال میکند، گاهی قبل از شروع درمان ناباروری، هیستروسکوپی پیشنهاد میشود تا رحم ازنظر توانایی قبول جنین بررسی شود. هیستروسکوپی روش استاندارد طلایی برای بررسی مشکلات رحم بهطور مستقیم است. حذف و بهبود این اختلالات شانس فرد را برای باردارشدن افزایش میدهد.
هیستروسکوپی یک روش جراحی حداقل تهاجمی است، یک لوله نازک و انعطافپذیر بهنام هیستروسکوپ از طریق واژن و دهانه رحم به رحم وارد میشود و به تشخیص و درمان مسائل مربوط به رحم میپردازد.
بسته به اینکه هیستروسکوپی تشخیصی باشد یا درمانی 5 دقیقه تا بیش از 1 ساعت طول میکشد. هیستروسکوپی تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. برای هیستروسکوپی تشخیصی، نور و دوربین موجود در انتهای هیستروسکوپ به پزشک اجازه میدهد رحم و لولههای فالوپ را ببیند. در هیستروسکوپی درمانی ابزارهای مخصوص جراحی مانند قیچی، الکترود، لیزر و... نیز از طریق لوله هیستروسکوپی وارد رحم میشوند.
احساس سوزش و گرفتگی مشابه گرفتگی در دوران عادت ماهانه، لکه بینی و خونریزی تا چند روز بعد از عمل ممکن دیده شود. بیمار میتواند فعالیتهای عادی خود را روز بعد از عمل از سر بگیرد.
PRP تخمدان
امروزه در در دنیای علم پزشکی، درمان ناباروری شاهد پیشرفت های چشمگیری بوده است. برای کسانی که مشتاق تشکیل خانواده هستند، پیشرفت هایی مانند درمان پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) امید تازه ای را ایجاد می کند. PRP از خون خود بیمار گرفته می شود و حاوی غلظت بالایی از پلاکت است. اگرچه پلاکت ها در فرآیند لخته شدن نقش مهمی دارند، اما آنها همچنین حاوی فاکتورهای رشد و سایر ترکیبات زیست فعال هستند که می توانند سبب ترمیم و بازسازی بافت نیز شوند. پلاسمای غنی از پلاکت یک درمان جدید در جنبه های مختلف پزشکی از جمله ارتوپدی، جراحی قلب و عروق، جراحی پلاستیک، پوست، دندانپزشکی و ترمیم زخم دیابت تبدیل شده است. PRP اکنون زمینه در زمینه درمان های ناباروری نیز مورد توجه قرار گرفته است. ذخیره کم تخمدان، یائسگی، نارسایی زودرس تخمدان و اندومتر نازک زمینه های اصلی مورد توجه محققین هستند. مطالعات نشان می دهند که PRP از طریق بهبود بازسازی آندومتر، ترمیم چرخه قاعدگی، بهبود فولیکولوژنز، افزایش پذیرش آندومتر و افزایش حاملگی بالینی و میزان تولد زنده، پتانسیل یک درمان جایگزین امیدوارکننده را دارد.
S/A
DFI
آمینوسنتز و CVS
حفظ باروری
حفظ باروری به معنی ذخیره شانس باروری برای آینده است و برای افرادی که توان بچهدار شدن در سنین مطلوب باروری امکانپذیر نیست، کاربرد دارد همانطور که میدانیم برخی درمانها مانند شیمی درمانی و همچنین برخی از بیماری ها در مردان و زنان میتواند سبب اختلال در باروری فرد و در نهایت ناباروری در آینده شود. در این شرایط میبایست جهت حفظ باروری در آینده استراتژی هایی را اتخاذ نمود.
با توجه به پیشرفت علم پزشکی در درمان سرطان و افزایش طول عمر بیمار، بالا بردن کیفیت زندگی و کنترل عوارض بیماری بهویژه در مورد کودکان مبتلابه سرطان اهمیت زیادی دارد. اگر سرطان در فرد تشخیص داده شود، باید به بیمار فرصت مشاوره در مورد تشخیص و تأثیر درمان سرطان بر باروری خود، هم با تیم درمان سرطان خود و هم با یک متخصص باروری داده شود.
در مورد آقایان در سن باروری با نارسایی اسپرماتوژنیک، الیگوزواسپرمی شدید، سابقه مشکلات انزال یا جمع آوری نمونه، یا برای کسانی که در معرض خطر ناباروری ناشی از اقدامات پزشکی یا درمان هایی مانند وازکتومی، پرتودرمانی و شیمی درمانی هستند میبایست حفظ باروری از طریق انجماد اسپرم صورت پذیرد.
در مورد زنان مبتلا به سرطان که تحت درمان های گنادوتوکسیک قرار می گیرند، زنان مبتلا به بیماری های خوش خیم تحت درمان های گنادوتوکسیک یا دارای شرایط مرتبط با از دست دادن زودرس باروری، به عنوان مثال: سندرم ترنر و همچنین زنانی که انجماد تخمک را برای کاهش باروری مرتبط با سن در نظر می گیرند میبایست حفظ باروری از طریق انجماد تخمک، جنین و یا بافت تخمدان صورت پذیرد.
حفظ باروری بهطورکلی به پنج روش انجام میشود:
- انجماد اسپرم
این روش برای مردانی که تحت عمل جراحی دستگاه تناسلی برای درمان بیماریهای بدخیم و استفاده از شیمیدرمانی و پرتودرمانی قرار دارند، مردانی که در معرض سموم، مواد مضر و آلودگی شغلی و محیطی هستند و نیز مردانی که با افزایش سن با کاهش قدرت باروری مواجه میشوند، کاربرد دارد.
- انجماد بافت بیضه
در افراد نابارور با علت مردانه در صورتیکه بیوپسی بیضه آنها مثبت باشد یا کودکان نابالغی که به علت درمان بدخیمی نیاز به شیمیدرمانی دارند، بخشی از بافت بیضه آنها برای اقدامات درمانی در آینده ذخیره میشود.
- انجماد بافت تخمدان
یک تکنیک جدید حفظ باروری در زنان است که بافت تخمدان منجمد میشود و در زمان بهرهبرداری فولیکولهای منجمد شده بهروشهای مختلف بالغسازی میشوند. در زنان مبتلابه سرطان قبل شروع درمان (شیمیدرمانی و پرتودرمانی)، قبل از درمان بیماریهای خود ایمنی، در زنانی باسابقه یائسگی زودرس در خانواده، انتخاب بارداری در سنین بیش از 35 سال و در زنان مجرد برای حفظ باروری در سنین بالا میتوان از این روش استفاده کرد.
- انجماد تخمک
این تکنیک برای بارداری خانم بعد از 35 سال کاربرد دارد. روند فریز تخمک شامل تحریک تخمدان و سپس برداشتن تخمکها از تخمدان است. تخمکها در آزمایشگاه جنینشناسی فریز میشوند. در انجماد تخمک ممکن است کیفیت تخمک پس از ذوب شدن، افت پیدا کنند؛ بنابراین در زنان متأهل که امکان لقاح آزمایشگاهی و تشکیل جنین برای آنها وجود دارد، انجماد جنین در اولویت است.
- انجماد جنین
این تکنیک برای زوجینی که در معرض عوامل تهدیدکننده قدرت باروری قرار دارند و یا به هر دلیل خواستار به تعویق انداختن فرزندآوری هستند، کاربرد دارد. در این روش تخمک و اسپرم در محیط آزمایشگاهی لقاح داده میشود و جنینهای حاصل منجمد میشوند و در آینده جنینها با روش انتقال جنین، به رحم منتقل میشوند.
هدف تکنیکهای حفظ باروری پیشگیری از بروز بسیاری از مشکلات ناباروری و عوارض گوناگون آن در آینده است. تاکنون هیچ محدودیت زمانی برای انجماد و ذخیرهسازی طولانی اسپرم و تخمک ذکر نشده و شواهد آزمایشگاهی حاکی از آن است که روند انجماد اثری بر کیفیت بارورسازی این سلولها نخواهد داشت.