۲۷ اردیبهشت روز جهانی فشار خون

 

 

 

 

 

 

 

 

اندازه طبیعی فشارخون کمتر از 80/120 است. اگر در اندازه گیری های در مطب فشار خون 90/140 و بالاتر و در اندازه گیری های در منزل 85/135 و بالا تر باشد ، فشار خون بالا گفته می شود و فرد باید تحت نظر تیم مراقبت پزشکی ( بهورز/مراقب سلامت ، پزشک ) باشد..

فشار خون بالا چیست:

قلب مانند یک پمپ عمل می کند. فشار خون ،نیروی جریان خون در مقابل  دیواره رگها است. وجود فشار خون  (طبیعی کمتر از 80/120میلی متر جیوه) برای جاری شدن  خون  در تمام  رگ های بدن و رساندن مواد غذایی و اکسیژن به اعضاء  بدن ضروری است .

اگر فشار خون از مقدار طبیعی بالاتر  برود مضر است و می تواند آسیب جدی به عروق و اعضاء حیاتی بدن مثل قلب ،مغز ،کلیه ها و چشم  بزند و در سلامت اختلال ایجاد کند.

نکته کلیدی که باید در مورد فشار خون بالا  بخاطر سپرد این است که این بیماری علامتی ندارد و فقط با اندازه گیری فشار خون می توان متوجه بالا بودن آن شد .لذا  هر فردی باید میزان فشار خون خود را بداند.

نکاتی  که باید در اندازه گیری  صحیح فشار خون در نظر گرفته شود: پنج دقیقه قبل از اندازه گیری فشار خون استراحت کنید  مثانه کاملا خالی باشد و احساس اجابت مزاج  وجود نداشته باشد. روی یک صندلی  تکیه داده شود و پاها آویزان نباشد و یا  پاها  روی زمین  یا  اگر پا تا روی زمین نمی رسد تکیه گاه داشته باشد  و روی یک چهار پایه قرار بگیرد. آرنج و ساعد روی تکیه گاه و در سطح قلب باشد. بازویی  که قرار است از آن فشار خون اندازه گیری شود لخت باشد و آستین لباس  گشاد باشد  تا وقتی که آستین بالا زده می شود روی بازو فشار وارد نشود. حداقل سی دقیقه بعد از مصرف  چای و قهوه ،  نوشیدنی های انرژی زا  و مصرف غذا فشار خون اندازه گیری شود. در زمان اندازه گیری فشار خون از تماشای تلویزیون و گوش  دادن به رادیو بپرهیزید و با کسی حرف نزنید . دمای محیط سرد و یا خیلی گرم نباشد. در زمان اندازه گیری فشار خون  اظطراب ، درد و فشارهای روحی  وجود نداشته باشد. اندازه گیری فشار خون دوبار با فاصله یک تا سه دقیقه تکرار شود و زمان و تاریخ  اندازه گیری ثبت شود.

 

فشار خون را با دو عدد و به صورت کسر نمایش می دهند عددی که در صورت قرار دارد عدد بالاتر و مربوط به فشار بزرگتر  (سیستولیک یا ماکزیمم )  و در زمان انقباض قلب و خروج خون به داخل شریان یا سرخرگ است  و عدد مخرج  همان فشار کوچکتر (دیاستولیک یا مینیمم ) است و مربوط به استراحت یا انبساط قلب  است. واحد اندازه گیری فشار خون میلی متر جیوه است مانند فشارخون 80/120 میلی متر جیوه و اگر به  واحد متر جیوه بیان شود 8/12 خوانده  می شود.

اندازه طبیعی فشارخون  کمتر از  80/120 است اگر  در اندازه گیری های در  مطب فشار خون 90/140 و بالاتر  و در اندازه گیری های  در منزل 85/135 و بالا تر باشد ،  فشار خون بالا گفته می شود  و فرد باید تحت نظر تیم مراقبت پزشکی ( بهورز/مراقب سلامت  ، پزشک ) باشد.

باید   در فواصل منظم فشار خون را اندازه گیری کرد زیرا فشار خون بالا علامت ندارد و با اندازه گیری  دقیق می توان به وجود این بیماری پی برد.

 عوامل  خطر  زمینه ساز فشار خون بالا:

احتمال ابتلا به  فشار خون بالا در هر فردی وجود دارد  ولی این  احتمال  در افراد زیر  چند برابر بیشتر است:

- دیابت دارند

- چاق هستند یا اضافه وزن دارند

- رژیم غذایی پر نمک  و کم میوه و سبزی مصرف می کنند.

- سن بالای 65سال دارند.

- کم تحرک هستند.

- الکل مصرف می کنند.

- سابقه فشار خون بالا در اعضاء خانواده درجه یک(پدر ،مادر، خواهر و برادر) دارند.

- کسانی که وقفه تنفسی حین خواب دارند.

- استرس زیاد و مداوم را تجربه می کنند.

چرا باید فشار خون  را اندازه گیری کرد:

فشار خون بالا  بیماری  شایعی است   و به دلیل  عوارض   جدی که ایجاد می کند یکی از  مشکلات  مهم  سلامت  است.

همان طور که اشاره شد این بیماری ممکن است تا زمان ایجاد عوارض علامتی نداشته باشد . فشار خون بالا روی  مغز ،قلب ،کلیه ها  و چشم  تاثیر مخرب دارد .در بسیاری از موارد عامل اصلی سکته های مغزی به علت خونریزی است .50  در صد نارسایی کلیه و نارسایی  قلب و سکته های قلبی به فشار خون بالا منتسب است .با این دلایل مشخص است باید به  طور منظم و دوره ای فشار خون را با شرایطی که  اشاره شد اندازه گیری کرد  و اگر فشار خون بالا بود به موقع پیگیری و کنترل شود .

با اندازه گیری  فشار خون  و ثبت آن اطلاعات مفیدی به دست می آید از  این اطلاعات    پزشک   استفاده می کند و درمان با کیفیت بالاتری ارایه می شود و نتیجه مثبت دیگر پیگیری  فشار خون ، تبعیت از دستور پزشک  است .

آیا می شود  از بیماری فشار خون بالا پیشگیری کرد ؟

کنترل عوامل خطر قابل اصلاح مانند کنترل  اضافه وزن و چاقی ، دیابت ، کاهش مصرف نمک ،افزایش مصرف میوه و سبزی، ترک مصرف الکل ، مدیریت  استرس نقش مهمی در پیشگیری و کنترل  فشار خون بالا دارد.

مبتلایان به فشار خون بالا  اگر به موقع درمان شوند و فشار خون  خود را کنترل کنند کمتر به عوارض این بیماری  خطرناک  مبتلا می شوند  .کسانی که فشار خون بالا دارند علاوه بر  اصلاح شیوه زندگی  باید دارو دریافت کنند و معمولا برای کنترل فشار خون بیش از یک دارو نیاز دارند

در کنترل فشار خون با دارو نکات مهم زیر در نظر گرفته شود:

دارو به اندازه و به موقع مصرف شود  تا تاثیر گذار باشد.

بدون مشورت با پزشک دارو قطع نشود مگر اینکه  با مصرف دارو حساسیت دارویی  و ضایعات پوستی  مثل کهیر ایجاد شده باشد  که در این صورت دارو قطع و بلافاصله به پزشک اطلاع داده شود.

دستگاهی که با آن فشار خون اندازه گیری  می شود باید استاندارد باشد و مناسب با  شراط  بیمار خریداری شود مثلا اگر بیمار ضربان قلب نامنظم دارد  باید دستگاهی خریداری شود که بتواند باوجود ضربان نامنظم مانند فیبریلاسیون دهلیزی  ،  فشار خون را صحیح اندازه گیری کند. قبل از  خرید دستگاه اندازه گیری فشار خون با کارشناس مشورت شود.

 با توجه به مطالب فوق  هر فرد باید فشار خون خود را  منظم و دوره ای اندازه گیری کند و  مقدار فشار خون خود را بداند. افراد در هر ویزیت توسط پزشک یا هر فرصتی پیدا می کنند. باید از پزشک بخواهند تا فشار خون شان اندازه گیری شود